Zarys dziejów
Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Kędzierzynie-Koźlu
„Śmiało w przyszłość patrzymy…”
(Z hymnu Zespołu Szkół Technicznych ZCH „Blachownia”)
Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Kędzierzynie-Koźlu jest spadkobiercą trzech szkół, które w XX wieku działały na terenie miasta Kędzierzyn-Koźle.
„Azoty”
W roku szkolnym 1958/1959 rozpoczął działalność Zespół Szkół Zawodowych Zakładów Azotowych „Kędzierzyn”. Do 1962 roku pierwsi uczniowie kształcili się w pomieszczeniach biurowych oraz w halach produkcyjnych Centralnych Warsztatów Zakładu Budowy Aparatury Chemicznej. W dzisiejszym budynku szkoły pierwszy dzwonek zadzwonił w 1962 roku. Niezwłocznie przystąpiono również do budowy internatu wraz z czytelnią i stołówką (dzisiejszy budynek B), który został oddany do użytku w 1965 roku. Sukcesywnie budowano kolejne obiekty: salę gimnastyczną i warsztaty szkolne (oddane do użytku w 1966r.)
oraz laboratorium chemiczne(oddane do użytku w 1967 roku). Wybudowane wówczas obiekty wtopione pośród zieleni, rabat kwiatowych, jak wspominają ówcześni uczniowie oraz profesorowie, wywierały na wszystkich niesamowite wrażenie. O roślinność wokół szkoły dbał dyrektor inż. Jan Koj wraz z uczniami, którzy chętnie włączali się w prace pielęgnacyjne i porządkowe pośród alejek terenów zielonych. W latach 60. XX wieku wraz z rozwojem Zakładów Azotowych coraz bardziej dawał się we znaki brak dobrze wykształconej kadry na poziomie średnim technicznym, dlatego podjęto starania o utworzenie technikum. Pierwsi uczniowie technikum rozpoczęli naukę w 1964 roku.
W pierwszych latach funkcjonowania szkoły w Azotach prawie wszyscy uczniowie pochodzili z powiatu kozielskiego oraz okolicznych wiosek. Z czasem uczniami zostawali również młodzi ludzie z różnych regionów kraju, m.in. z Lubelszczyzny, Zamojszczyzny, Podlasia czy Kielecczyzny. Zdecydowana większość absolwentów szkoły pozostawała na terenie Kędzierzyna i podejmowała pracę w Zakładach Azotowych. Według badań przeprowadzonych przez byłą wicedyrektor Bożenę Voelkel-Marczewską 89,5% absolwentów szkoły z lat 1967-1978 znalazło zatrudnienie w Zakładach Azotowych. Należy również zaznaczyć, że często absolwenci szkoły, po ukończeniu studiów wyższych wracali do Azot, do pracy, w charakterze nauczycieli. Są to inż. Kazimierz Skuza, inż. Wojciech Połulich oraz inż. Janusz Delewicz.
Nauczyciele szkoły od zawsze dbali nie tylko o rozwój intelektualny swoich uczniów, ale również budzili i wspierali ich zainteresowania. W szkole działały liczne kółka zainteresowań i zespoły artystyczne. Wiele emocji i satysfakcji dostarczała młodzieży praca w kółku motorowym. Efektem ich prac było konstruowanie własnym przemysłem gokartów. Pod kierunkiem Pawła Sojki w warsztatach szkolnych powstawały wózki, w których montowano silniki z Nowej Dęby, następnie odbywano jazdy próbne i z czasem przychodziły liczne sukcesy na zawodach. Zwieńczone Mistrzostwem Polski w gokartach drużynowo w 1976 r. Ponadto uczniowie odnosili sukcesy w Turnieju Wiedzy o Śląsku Opolskim oraz w licznych dyscyplinach sportowych.
„Blachownia”
Zespół Szkół Technicznych ZCH „Blachownia” powstał w 1962 roku i pierwsi uczniowie kształcili się w Zasadniczej Szkole Zawodowej w zawodzie ślusarz. We wrześniu 1964 roku w Blachowni otworzono technikum w trybie wieczorowym. Przez cały czas w szkole prężnie działy liczne młodzieżowe organizacje oraz koła. Nauczyciele wspierali swoich wychowanków podczas festiwalu kulturalnego klas, którego zwycięzcy otrzymywali dofinansowanie do wycieczek szkolnych.
Gwałtowny czas rozwoju ZST ZCH „Blachownia” przypadł na lata 80. ubiegłego stulecia. Uczniowie, pod kierunkiem wielu nauczycieli, zdobywali laury, również na szczeblu centralnym, w wielu przedmiotowych olimpiadach i konkursach. Od roku 1982 wprowadzono tradycję organizowania sesji naukowych (które dzisiaj odbywają się corocznie w ZSTiO). Na uwagę zasługuje fakt, że pierwsze sesje nie dotyczyły tylko nauk technicznych, a prezentowały również dorobek nauk humanistycznych. Dotyczyły one nie tylko języka polskiego (sesja pt. Jan Kochanowski ojcem literatury polskiej), ale również historii (sesja pt. Victoria odsieczy wiedeńskiej).
W latach 80. XX wieku wielkimi krokami zbliżała się era komputeryzacji. Ówczesny dyrektor szkoły inż. Jan Neumann, kierownik laboratorium Artur Pakosz oraz inż. Jerzy Czerniachowski uruchomili kółko postępu technicznego. Ponadto w szkole funkcjonował klub miłośników gier komputerowych „Bajtel”. Na zajęciach z tego kółka uczono praktycznego obsługiwania i programowania mikrokomputera. Baza komputerowa szkoły sukcesywnie się powiększała.
W 1984 roku szkoła dysponowała trzema mikrokomputerami (Spektrum i ATARI XL), a rok później na stanie posiadania było ich już 20. O szybkim rozwoju szkoły w dziedzinie informatycznej informowały również lokalne media. Na łamach Życia Blachowni informowano, że „(…) mocnym atutem szkoły jest wykorzystanie mikrokomputerów w procesie dydaktycznym (…)”.
W 1987 roku patronem szkoły została Maria Skłodowska-Curie.
W końcówce lat 80. szkoła stale wzbogacała swoją bazę techniczną. Pozyskano pierwszy magnetowid, Ministerstwo Edukacji ufundowało jedną z pierwszych w woj. opolskim sieć komputerową, powstała w pełni profesjonalna pracownia informatyczna.
Polska transformacja ustrojowa wprowadziła również przełom w funkcjonowaniu szkół zakładowych. Pojawił się wówczas trend, aby szkoły przyzakładowe oddawać pod zarząd kuratoriów oświaty. Do tego dochodziły koszty remontów, inwestycji, modernizacji, czy też zakupu środków dydaktycznych. W dniu 7.12.1995 roku podjęto decyzję o powstaniu nowej szkoły, Zespołu Szkół Technicznych w Kędzierzynie-Koźlu przy ulicy Mostowej 7. Tym samym blachowiańska szkoła zaczęła przygotowywać się do przeprowadzki, do placówki w Azotach.
Połączenie ZSZ ZA „Kędzierzyn” i ZST ZCh „Blachownia”
Pierwszy dzwonek połączonych szkół zadzwonił po feriach zimowych 12.02.1996 r. Dyrektorem połączonych szkół został inż. Jan Neumann. Szkoła pod „okiem” dyrektora Jana Neumanna szybko się rozwijała. Uczniowie nowopowstałej szkoły brali udział w wielu konkursach i olimpiadach. Organizowane były wycieczki krajowe i zagraniczne do Włoch, Hiszpanii, Pragi czy Wiednia. W 1999 roku do Zespołu Szkół weszło Publiczne Gimnazjum Nr 6, które w ramach szkoły funkcjonowało do roku 2008. Od 2000 roku w szkole mgr Beata Oleśna organizuje cykliczne aukcje WOŚP. ZST zawsze aktywnie włączał się
w współzawodnictwo w ramach Turnieju Kultury Szkół Średnich.
Rok 2002 przyniósł zmianę na fotelu dyrektora. Dyrektora inż. Jana Neumanna zastąpił mgr Grzegorz Kuś. W wyniku zmian organizacyjnych powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego zmieniona została nazwa szkoły na Zespół Szkół Nr 4. Od września 2002 roku w skład ZS 4 weszły IV Liceum Ogólnokształcące, IV Liceum Profilowane, Technikum Nr 4, Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 3 i Publiczne Gimnazjum Nr 6. W tym samym roku PG6 przystąpiło do I edycji programu „Szkoły z klasą”, w ramach którego zainicjowano liczne działania, które pozwoliły wzmocnić zainteresowanie uczniów nauką i wiedzą wychodzącą poza podręczniki szkolne, rozbudzić większą wrażliwość na potrzeby innych oraz poszerzyło europejską świadomość uczniów. Rok później do drugiej edycji akcji „Szkoły z klasą” przystąpiło nasze technikum. Poza tym szkoła przystąpiła do projektu Dreams&Teams, kształtujących młodych liderów i obywateli świata poprzez sport. Efektem udziału w tym projekcie były wymiany uczniów ze szkołą partnerską w Wielkiej Brytanii.
W roku 2006, w 10 rocznicę połączenia obu szkół zorganizowano obchody pod hasłem „Wiedza, praca, sukces”. W tym samym roku powołano do życia Szkolną Grupę Amnesty International.
Podczas sprawowania swojej funkcji dyrektor Grzegorz Kuś doprowadził do wymiany stolarki okiennej w budynku A.
Po przejściu dyrektora Grzegorza Kusia na emeryturę w 2007 roku dyrektorem została dotychczasowa wicedyrektor szkoły Maria Ewa Staliś. Jak pokazała najnowsza historia czas sprawowania funkcji dyrektora szkoły przez Marię Ewę Staliś przyniósł wiele doniosłych wydarzeń. Szkoła otrzymała Certyfikat Jakości „Szkoła Przedsiębiorczości”, tytuł „Szkoła Przyjazna Honorowemu Krwiodawstwu”, wyróżniającym się uczniom w zakresie nauk technicznych wręczane są „Nagrody im. Mariana Górnego”, szkoła osiąga dobre lokaty w Rankingu Szkół „Perspektyw”.
W roku szkolnym 2008/2009 nazwę Zespół Szkół Nr 4 w Kędzierzynie-Koźlu zastąpiła nowa nazwa: Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Kędzierzynie-Koźlu. Było to nawiązanie do tradycyjnej nazwy naszej szkoły. Staraniem pani dyrektor Marii Staliś odbyły się II zjazdy absolwentów (pierwszy w roku 2008, drugi 2018). Podczas obchodów Jubileuszu 50 lecia Szkoły oraz I Zjazdu Absolwentów Technikum Nr 4 otrzymało imię Marii Skłodowskiej- Curie, został nadany sztandar wraz z Ceremoniałem. W nawiązaniu do blachowiańskiej tradycji, w 2010 r. zainaugurowano organizację cyklicznych seminariów technicznych, w których zawsze chętnie uczestniczą uczniowie, pracownicy naukowo-dydaktyczni szkół wyższych oraz pracownicy firm partnerskich. Każdego roku szkoła organizuje turniej wiedzy technicznej „Potyczki z Techniką”, najpierw dla uczniów klas trzecich gimnazjów, a od 2019 roku dla uczniów ostatnich klas szkoły podstawowej. Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących oferował swoim uczniom wiele zajęć w ramach projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Szkoła zawsze była i jest otwarta na współpracę z rynkiem pracy. Ofertę kształcenia wzbogacono o nowe kierunki, m.in. technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, technik transportu kolejowego, technik programista. Ponadto podpisano liczne umowy partnerskie z firmami, które swoim doświadczeniem wspierają proces dydaktyczny naszych uczniów. Nasza szkoła, poza stawianiem na rozwój techniczny naszych uczniów, wspierała i nadal wspiera młodych ludzi również w innych dziedzinach: kulturalnych (organizacja kawiarenek Cooltura), fotograficznych (wyjazdy na plenery fotograficzne i działalność studia fotograficznego), historycznych (obchody rocznic historycznych, spotkania z pracownikami Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego, honorowe patronaty nad wydarzeniami ze strony Polskiego Towarzystwa Historycznego). Ponadto uczniowie i nauczyciele, na płaszczyźnie sportowej inicjują wiele przedsięwzięć, np. „Od przedszkola do matury”, turnieje i zawody sportowe. Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Kędzierzynie-Koźlu stał się też prekursorem utworzenia w Polsce klasy e-sportowej. A co za tym idzie nasi technicy informatycy zaczęli organizować ogólnopolskie turnieje e-sportowe. Najnowsza historia szkoły to również dbanie o wizerunek zewnętrzny. Wszystkie budynki zostały ocieplone, powstało nowoczesne wielofunkcyjne boisko szkolne, w 2016 r. powstały bardzo nowoczesne, na miarę XXI wieku nowe pracownie podstaw mechatroniki oraz napędów elektrycznych, na bieżąco prowadzone są remonty oraz modernizowane są pozostałe pracownie.
Logo naszej szkoły wskazuje, że jesteśmy „Szkołą tętniącą życiem”. U nas cały czas się coś dzieje. A wszystkie nasze działania wpływają na rozwój wielu niezbędnych współcześnie kompetencji naszych uczniów.
Tu jest jeszcze dużo miejsca na dalszy ciąg historii z Twoim udziałem. Zapraszamy w nasze progi.
Opracował: mgr Ireneusz Podedworny
